Unschool yourself (NL)

Lien De Ruyck is fellow (lees: lid) van The Unschool of Disruptive Design, een internationaal ‘living lab for people with a purpose and pioneers for change’. Een mondvol, maar wat wil het zeggen? “The Unschool wil de ‘schade’ die het traditionele onderwijssysteem aanricht terugdraaien”, zegt ze. “Daar krijgen we de vaste kaders en hokjes mee die ons wereldbeeld – soms tegen onze natuur in – vormgeven. Volwassenen verleerden het systeemdenken waar ze als kind goed in waren. We verliezen overzicht en samenhang en bekijken de dingen steeds sterker vanuit één dimensie.

Complexe problemen pakken we dus aan vanop een te smalle basis. In mijn zoektocht naar ‘iets anders’ vond ik zo The Unschool. Ik schreef me in en werd samen met twintig anderen geselecteerd – niet gratis hoor – om deel te nemen aan hun Emerging Leadership Fellowship in Berlijn samen met ecoactivisten, productdesigners, creatief managers en andere change makers uit Syrië, Nepal, China, India, de VS enzovoort. We beleefden samen zeven intense dagen. ‘If your brain hurts, you’re doing it right’, zei stichtster en bezieler Leyla Acaroglu ons.”

Sneller denken

“Mijn hoofd tolde soms”, geeft Lien toe. “Cognitieve wetenschappen, gamification-technieken, systeemtheorieën, circulair activisme, holistisch en snel leren denken in plaats van snel dingen ‘op te lossen’. Alles wat we leerden, pasten we toe tijdens een hackathon van 24 uur waarin we een complex probleem tackelden. Een ervaring die me nog meer zin gaf om mezelf en mijn job om te denken”, zegt Lien De Ruyck.

Lien herkende alvast zichzelf. “Mijn drang naar twaalf stielen en dertien interesses is geen twijfel en keuzestress, zoals ik lang geloofde. Jobs in middelbare scholen, educatieve uitgeverijen, communicatie- en reclamebureaus: ik bleef in hokjes op mijn honger zitten. Maar ik leerde die veelzijdigheid te waarderen en tot iets positiefs om te buigen”, vertelt ze.

“Als creatieve generalist verontschuldig ik me niet langer voor mijn open blik op de wereld. Ik som niet lang op wat ik ben, ik zeg wat ik wil bereiken. In mijn geval: impact- en mensgericht werken, en maatschappelijke verantwoordelijkheid opnemen. Vandaag gaat niemand vrijuit, als het daarop aankomt. Waarom jagen zoveel slimme mensen zoveel treurige ideeën na? Zelfs de hipste start-ups lijken de bal mis te slaan, schreef de Nederlander Rutger Bregman in de onlinekrant De Correspondent. Alle pingpongtornooien, hertenkoppen en Happy Socks ten spijt… Welke echte impact hebben ze nu eigenlijk op de wereld? Zijn de problemen waarvoor ze oplossingen bedenken wel altijd de moeite waard?”

Activist in je wakker maken

De vraag stellen, is ze beantwoorden, bedacht Lien zich toen ze vervolgens zelfstandig ondernemer werd, in wat je ‘impactgerichte creatieve dienstverlening’ kunt noemen. “De kiem voor mijn creatief activisme was er al, maar die heb ik dankzij The Unschool echt gevoed. Gent is een heerlijke uitvalsbasis om ondernemers, non-profits, bedrijven enzovoort samen te brengen.”

“Onder de naam We Are Tribe omring ik me met creatieve freelancers die mijn missie helpen uitdragen. Samen kunnen we héél veel: workshops faciliteren, museuminnovatie, gedragsontwerp, storytelling, branding, animatie of subsidieadvies. De traditionele P’s (Product, Price, Place en Promotion) zetten we om naar People, Purpose, Participation en Pathmaking. Denk daarbij aan sociale leerlaboratoriums voor scholen, een innovatietraject voor een bedrijf of een workshop social storytelling voor een ngo.”

Persoonlijk openbloeien

Leren omdenken helpt je in elk type job, niet alleen in een creatief beroep. “Empathie en probleemoplossend denken worden dé skills van de 21ste eeuw”, benadrukt Lien. “De wereld verandert zo snel, dat kunnen omdenken steeds meer het verschil maakt, overal. Automatisering en digitalisering nemen de routine van je over, menselijkheid en creativiteit worden dé meerwaarde. Een positieve boodschap, vind ik. Technologie maakt taken eenvoudiger of preciezer en maakt komaf met bullshitjobs waaruit werknemers amper meer- en eigenwaarde halen. Streef naar werktijd waarin je met meer voldoening, bewuster en kritischer een evenwichtigere wereld creëert die voor iedereen werkt.”

“De succesformule is voor mij: een juiste balans vinden tussen people, planet en profit op werk- en privévlak. Heb je ‘The 4 hour workweek’ al gelezen? Daarin pakt auteur Tim Ferriss het 9-to-5-stramien aan. ‘De Donuteconomie’ van Kate Raworth is nog zo’n aanrader. We kunnen zo alle systemen omdenken die nu de wereld en onze levensstijl dicteren. Je kunt niet alleen je eigen job, maar je hele leven vormgeven. Alleen is onzekerheid vaak sterker dan je dromen. Laat je dus niet te snel ontmoedigen. Luister naar je voorgangers en laat je inspireren door mensen uit compleet andere sectoren. Neem jezelf niet al te serieus. Koester de twijfel. En begin gewoon opnieuw. We zijn veerkrachtiger dan we denken.”

De link tussen reizen en omdenken

Avonturieren helpt Lien De Ruyck om leeg te lopen én weer op te laden. Waar ligt de link tussen reizen en omdenken?

“Met mijn reisblog Sonderling hoop ik dat ik mensen warm maak om de wereld en de natuur in te trekken. Van kleine avonturen in je eigen achtertuin tot grote expedities overzee. Ik wil een moderne ontdekkingsreiziger zijn”, stelt ze. “Dagenlang hoeft niet, het kan ook in een verloren snipperdag. Net zo vergt het wat creativiteit en omdenken. Vanop je motor, in je packraft-opblaasbootje of vanuit je tentje wordt de wereld holistischer en trager. Een avontuur of een kampvuur delen: eigenlijk maakt niks me blijer.”